Lista dei Lepidotteri Ropaloceri lombardi

Di seguito è riportata la lista dei Lepidotteri Ropaloceri presenti in Lombardia. Le specie sono raggruppate per famiglie e ciascuna di esse è accompagnata (prima colonna) dal codice con cui è identificata nella Checklist delle Specie della Fauna Italiana (Balletto & Cassulo, 1995), alla quale ci si attiene anche per la nomenclatura dei generi e delle specie.

Le specie che rivestono interesse conservazionistico sono accompagnate (terza colonna) da una sigla che ne indica lo status. Per l’interpretazione delle sigle si consulti la legenda riportata di seguito. Lo status è indicato a giudizio dell’autore, tranne che nei casi in cui la sigla si riferisce a specie incluse nella Convenzione di Washington, nella direttiva Habitat e nella Convenzione di Berna.

 

Nel caso di un taxon non è riportato il codice della Checklist: l’entità indicata come Polyommatus polonus è un raro ibrido fra P. bellargus e P. corion.

Il codice del pieride Leptidea reali è stato attribuito solo nell’aggiornamento alla Checklist delle Specie della Fauna Italiana,  mentre la specie non figurava nell’edizione del 1995.

Legenda

EX (L)

Specie estinta in Lombardia

EX? (L)

Specie probabilmente estinta in Lombardia

CR (L)

Specie criticamente in pericolo e a rischio di estinzione in Lombardia

EN (L)

Specie minacciata in Lombardia

EN

Specie minacciata in Italia (Checklist delle specie della fauna italiana)

VU

Specie vulnerabile

VU (L)

Specie vulnerabile in Lombardia

LR (L)

Specie a minor rischio in Lombardia

E

Specie endemica

DD

Status non definito in Lombardia (dati insufficienti)

MI

Specie migratrice che non si riproduce stabilmente in Lombardia

BERNA II

Specie inserita nell'allegato II comprendente specie animali soggette a misure rigorose di protezione

CITES II

(Convenz. di Washington) Specie con divieto internazionale di commercio

II

Specie inserita nell'allegato II della Direttiva Habitat (specie di interesse comunitario la cui conservazione richiede la designazione di zone speciali di conservazione)

IV

Specie inserita nell'allegato IV della Direttiva Habitat (specie di interesse comunitario che richiede una protezione rigorosa)

 

Nota: ove il campo nella colonna "Status" non sia  compilato si intende che il taxon

relativo non è considerato soggetto ad alcun grado di minaccia.

 

Hesperiidae

Codice

Taxon

Status

Note

089.001.0.002.0

Pyrgus alveus (Hübner, 1803)

 

 

089.001.0.003.0

Pyrgus andromedae (Wallengren, 1853)

 

 

089.001.0.004.0

Pyrgus armoricanus (Oberthür, 1910)

VU(L)

 

089.001.0.005.0

Pyrgus cacaliae (Rambur, 1839)

 

 

089.001.0.006.0

Pyrgus carlinae (Ra  mbur, 1839)

DD

(1)

089.001.0.007.0

Pyrgus carthami (Hübner, [1819])

VU(L)

 

089.001.0.012.0

Pyrgus malvoides (Elwes & Edwards, 1897)

 

 

089.001.0.013.0

Pyrgus onopordi (Rambur, 1839)

VU(L)

 

089.001.0.014.0

Pyrgus serratulae (Rambur, 1839)

 

 

089.001.0.016.0

Pyrgus sidae (Esper, 1782)

VU-DD

(2)

089.001.0.017.0

Pyrgus warrenensis (Verity, 1928)

DD

(3)

089.002.0.002.0

Spialia sertorius (Hoffmannsegg, 1804)

 

 

089.003.0.001.0

Carcharodus alceae (Esper, 1780)

 

 

089.003.0.003.0

Carcharodus flocciferus (Zeller, 1847)

VU(L)

 

089.003.0.004.0

Carcharodus lavatherae (Esper, 1780)

VU(L)

 

089.005.0.001.0

Erynnis tages (Linné, 1758)

 

 

089.006.0.001.0

Heteropterus morpheus (Pallas, 1771)

VU(L)

 

089.003.0.001.0

Carterocephalus palaemon (Pallas, 1771)

 

 

089.008.0.001.0

Thymelicus acteon (Rottemburg, 1775)

 

(4)

089.008.0.002.0

Thymelicus flavus (Brünnich, 1763)

 

 

089.008.0.003.0

Thymelicus lineolus (Ochsenheimer, 1808)

 

 

089.009.0.001.0

Hesperia comma (Linné, 1758)

 

 

089.010.0.001.0

Ochlodes venatus (Bremer & Grey, 1853)

 

 

Papilionidae

Codice

Taxon

Status

Note

089.012.0.003.0

Papilio machaon (Linné, 1758)

 

 

089.013.0.001.0

Iphiclides podalirius (Linné, 1758)

 

 

089.014.0.001.0

Parnassius apollo (Linné,1758)

VU(L)-CITES II-IV-Berna II

 

089.014.0.002.0

Parnassius mnemosyne (Linné, 1758)

VU(L)-IV-Berna II

 

089.014.0.003.0

Parnassius phoebus (Fabricius, 1793)

 

 

089.015.0.001.0

Zerynthia polyxena ([Denis & Schiffermüller], 1775)

EN(L)-IV-Berna II

 

Pieridae

Codice

Taxon

Status

Note

089.016.0.001.0

Aporia crataegi (Linné, 1758)

 

 

089.017.0.001.0

Pieris brassicae (Linné, 1758)

 

 

089.017.0.002.0

Pieris bryoniae (Hübner, 1806)

 

 

089.017.0.003.0

Pieris callidice (Hübner, 1805)

 

 

089.017.0.005.0

Pieris edusa (Fabricius, 1777)

 

(5)

089.017.0.006.0

Pieris ergane (Hübner, 1828)

DD

 

089.017.0.007.0

Pieris mannii (Mayer, 1851)

VU(L)

 

089.017.0.008.0

Pieris napi (Linné, 1758)

 

 

089.017.0.009.0

Pieris rapae (Linné, 1758)

 

 

089.018.0.003.0

Euchloe crameri (Butler, 1869)

VU(L)-DD

(6)

089.018.0.005.0

Euchloe simplonia (Freyer, 1829)

E-DD

(7)

089.019.0.001.0

Anthocharis cardamines (Linné, 1758)

 

 

089.019.0.003.0

Anthocharis euphenoides Staudinger, 1869

 

(8)

089.020.0.001.0

Colias alfacariensis Berger, 1948

 

 

089.020.0.002.0

Colias crocea (Geoffroy, 1785)

 

 

089.020.0.003.0

Colias hyale (Linné, 1758)

EN(L)-EN

 

089.020.0.004.0

Colias palaeno (Linné, 1761)

EN(L)-EN

 

089.020.0.005.0

Colias phicomone (Esper, 1780)

 

 

089.021.0.001.0

Gonepteryx cleopatra (Linné, 1767)

VU(L)

 

089.021.0.002.0

Gonepteryx rhamni (Linné, 1758)

 

 

089.022.0.001.0

Leptidea sinapis (Linné, 1758)

 

 

089.022.0.002.0

Leptidea reali Reissinger, 1989

DD

(9)

Riodinidae

Codice

Taxon

Status

Note

089.023.0.001.0

Hamearis lucina (Linné, 1758)

 

 

Lycaenidae

Codice

Taxon

Status

Note

089.024.0.001.0

Lycaena alciphron (Rottemburg, 1775)

VU(L)

 

089.024.0.002.0

Lycaena dispar (Haworth, 1803)

EN(L)-EN- II -IV-Berna II

 

089.024.0.003.0

Lycaena eurydame (Hoffmannsegg, 1806)

 

(10)

089.024.0.006.0

Lycaena phlaeas (Linné, 1761)

 

 

089.024.0.007.0

Lycaena subalpina (Speyer, 1851)

 

(11)

089.024.0.008.0

Lycaena thersamon (Esper, 1784)

VU(L)

(12)

089.024.0.009.0

Lycaena tityrus (Poda, 1761)

 

 

089.024.0.010.0

Lycaena virgaureae (Linné, 1758)

 

 

089.025.0.001.0

Thecla betulae (Linné, 1758)

VU(L)

 

089.025.0.002.0

Thecla quercus (Linné, 1758)

 

 

089.026.0.001.0

Satyrium acaciae (Fabricius, 1787)

VU(L)

 

089.026.0.003.0

Satyrium ilicis (Esper, 1779)

 

 

089.026.0.004.0

Satyrium pruni (Linné, 1758)

EN(L)-EN

 

089.026.0.005.0

Satyrium spini ([Denis & Schiffermüller], 1775)

 

 

089.026.0.006.0

Satyrium w-album (Knoch, 1782)

VU(L)

 

089.027.0.001.0

Callophrys rubi (Linné, 1758)

 

 

089.028.0.001.0

Leptotes pirithous (Linné, 1767)

MI

 

089.029.0.001.0

Lampides boeticus (Linné, 1767)

MI

 

089.027.1.001.0

Cacyreus marshalli (Butler, 1898)

 

(13)

089.030.0.001.0

Cupido alcetas (Hoffmannsegg, 1804)

VU(L)

 

089.030.0.002.0

Cupido argiades (Pallas, 1771)

 

 

089.030.0.003.0

Cupido minimus (Fuessli, 1775)

 

 

089.030.0.004.0

Cupido osiris (Meigen, 1829)

VU(L)-DD

(14)

089.031.0.001.0

Celastrina argiolus (Linné, 1758)

 

 

089.032.0.002.0

Pseudophilotes baton (Bergsträsser, 1779)

VU(L)

 

089.033.0.001.0

Scolitantides orion (Pallas, 1771)

 

 

089.034.0.001.0

Glaucopsyche alexis (Poda, 1761)

VU(L)

(15)

089.035.0.001.0

Maculinea alcon ([Denis & Schiffermüller], 1775)

CR(L)-EN

 

089.035.0.002.0

Maculinea arion (Linné, 1758)

EN(L)-IV-Berna II

 

089.035.0.003.0

Maculinea rebeli (Hirsche, 1904)

EN(L)

 

089.036.0.001.0

Iolana iolas (Ochsenheimer, 1816)

DD

(16)

089.037.0.001.0

Plebejus argus (Linné, 1758)

 

(17)

089.038.0.002.0

Lycaeides argyrognomon (Bergsträsser, 1779)

VU(L)

 

089.038.0.001.0

Lycaeides abetonicus (Verity, 1910)

DD

(60)

089.038.0.004.0

Lycaeides idas (Linné, 1761)

 

 

089.039.0.001.0

Aricia agestis ([Denis & Schiffermüller], 1775)

 

 

089.039.0.002.0

Aricia allous (Geyer, 1837)

 

(18)

089.039.0.004.0

Aricia nicias (Meigen, 1830)

EN(L)-EN

(19)

089.040.0.001.0

Eumedonia eumedon (Esper, 1780)

 

 

089.041.0.001.0

Albulina optilete (Knoch, 1781)

EN(L)-EN

 

089.041.0.002.0

Albulina orbitolus (de Prunner, 1798)

VU(L)

 

089.042.0.001.0

Agriades glandon (de Prunner, 1798)

 

 

089.043.0.001.0

Cyaniris semiargus (Rottemburg, 1775)

VU(L)

(20)

089.044.0.001.0

Polyommatus amandus (Schneider, 1792)

EN(L)

(21)

089.044.0.002.0

Polyommatus bellargus (Rottemburg, 1775)

 

 

089.044.0.003.0

Polyommatus coridon (Poda, 1761)

 

(22)

 

Polyommatus bellargus Rottemburg, 1775 x Polyommatus coridon Poda, 1761 = polonus Zeller, 1845

 

(23)

089.044.0.004.0

Polyommatus damon ([Denis & Schiffermüller], 1775)

 

 

089.044.0.005.0

Polyommatus daphnis ([Denis & Schiffermüller], 1775)

EN(L)

(24)

089.044.0.007.0

Polyommatus dorylas ([Denis & Schiffermüller], 1775)

VU(L)

(25)

089.044.0.008.0

Polyommatus eros (Ochsenheimer, 1808)

 

 

089.044.0.009.0

Polyommatus escheri (Hübner, 1823)

VU(L)

 

089.044.0.012.0

Polyommatus hispanus (Herrich-Schäffer, 1852)

VU(L)

(26)

089.044.0.014.0

Polyommatus icarus (Rottemburg ,1775)

 

 

089.044.0.016.0

Polyommatus thersites (Cantener, 1834)

 

 

Nymphalidae

Codice

Taxon

Status

Note

089.045.0.001.0

Nymphalis antiopa (Linné, 1758)

EN(L)

(27)

089.045.0.002.0

Nymphalis polychloros (Linné, 1758)

 

 

089.046.0.001.0

Inachis io (Linné, 1758)

 

 

089.047.0.001.0

Vanessa atalanta (Linné, 1758)

 

 

089.047.0.002.0

Vanessa cardui (Linné, 1758)

MI

 

089.048.0.001.0

Araschnia levana (Linné, 1758)

EX(L)

(28)

089.049.0.002.0

Aglais urticae (Linné, 1758)

 

 

089.050.0.001.0

Polygonia c-album (Linné, 1758)

 

 

089.050.0.002.0

Polygonia egea (Cramer, 1775)

DD-VU(L)

(29)

089.051.0.001.0

Argynnis adippe ([Denis & Schiffermüller], 1775)

 

 

089.051.0.002.0

Argynnis aglaja (Linné, 1758)

 

 

089.051.0.004.0

Argynnis niobe (Linné, 1758)

 

 

089.051.0.005.0

Argynnis pandora ([Denis & Schiffermüller], 1775)

MI-DD

(30)

089.051.0.006.0

Argynnis paphia (Linné, 1758)

 

 

089.052.0.001.0

Issoria lathonia (Linné, 1758)

 

 

089.053.0.001.0

Brenthis daphne ([Denis & Schiffermüller], 1775)

 

 

089.053.0.002.0

Brenthis hecate ([Denis & Schiffermüller], 1775)

EN(L)

(31)

089.053.0.003.0

Brenthis ino (Rottemburg, 1775)

EN(L)-EN

 

089.054.0.001.0

Boloria dia (Linné, 1767)

 

 

089.054.0.002.0

Boloria euphrosyne (Linné, 1758)

 

 

089.054.0.005.0

Boloria napaea (Hoffmannsegg, 1804)

 

 

089.054.0.006.0

Boloria pales ([Denis & Schiffermüller], 1775)

 

 

089.054.0.007.0

Boloria selene ([Denis & Schiffermüller], 1775)

VU(L)

 

089.054.0.008.0

Boloria thore (Hübner, 1803)

EN(L)

 

089.054.0.009.0

Boloria titania (Esper, 1793)

 

 

089.055.0.002.0

Melitaea asteria (Freyer, 1828)

E-EN(L)-EN

(32)

089.055.0.003.0

Melitaea athalia (Rottemburg, 1775)

 

 

089.055.0.004.0

Melitaea aurelia (Nickerl, 1850)

VU(L)

 

089.055.0.005.0

Melitaea britomartis (Assmann, 1847)

EX(L)-EN

(33)

089.055.0.006.0

Melitaea cinxia (Linné, 1758)

EN(L)

(34)

089.055.0.008.0

Melitaea diamina (Lang, 1789)

 

 

089.055.0.008.0

Melitaea diamina  wheeleri Chapman, 1910

CR(L)

(35)

089.055.0.009.0

Melitaea didyma (Esper, 1779)

 

 

089.055.0.011.0

Melitaea parthenoides (Keferstein, 1851)

 

(36)

089.055.0.012.0

Melitaea phoebe (Goeze, 1779)

VU(L)

(37)

089.055.0.013.0

Melitaea varia (Meyer-Dür, 1851)

 

 

089.056.0.001.0

Euphydryas aurinia (Rottemburg, 1775)

CR(L)-II-Berna II

(38)

089.056.0.002.0

Euphydryas cynthia ([Denis & Schiffermüller], 1775)

 

 

089.056.0.003.0

Euphydryas glaciegenita (Verity, 1928)

E

(39)

089.056.0.005.0

Euphydryas wolfensbergeri (Frey, 1880)

E-EN(L)-EN

 

089.058.0.001.0

Apatura ilia ([Denis & Schiffermüller], 1775)

VU(L)

 

089.058.0.002.0

Apatura iris (Linné, 1758)

EN(L)

 

089.059.0.001.0

Limenitis camilla (Linné, 1764)

 

 

089.059.0.002.0

Limenitis populi (Linné, 1758)

EN(L)

(40)

089.059.0.003.0

Limenitis reducta Staudinger, 1901

VU(L)

(41)

089.060.0.001.0

Neptis rivularis (Scopoli, 1763)

VU(L)

 

Libytheidae

Codice

Taxon

Status

Note

089.061.0.001.0

Libythea celtis (Laicharting, 1782)

 

 

Satyridae

Codice

Taxon

Status

Note

089.062.0.002.0

Satyrus ferula (Fabricius, 1793)

 

 

089.063.0.001.0

Minois dryas (Scopoli, 1763)

 

 

089.064.0.001.0

Kanetisa circe (Fabricius, 1775)

 

(42)

089.065.0.001.0

Arethusana arethusa ([Denis & Schiffermüller], 1775)

 

(43)

089.066.0.006.0

Hipparchia hermione (alcyone) (Linné, 1764)

 

(44)

089.066.0.004.0

Hipparchia fagi (Scopoli, 1763)

VU(L)

 

089.066.0.010.0

Hipparchia semele (Linné, 1758)

VU(L)

(45)

089.066.0.011.0

Hipparchia statilinus (Hufnagel, 1766)

VU(L)

(46)

089.067.0.001.0

Chazara briseis (Linné, 1764)

CR(L)

(47)

089.068.0.002.0

Erebia aethiops (Esper, 1777)

 

 

089.068.0.003.0

Erebia alberganus (de Prunner, 1798)

E

 

 

Erebia carmenta Fruhstorfer 1907

 

(48)

089.068.0.006.0

Erebia cassioides (Reiner & Hohenwarth, 1792)

 

(49)

089.068.0.008.0

Erebia epiphron (Knoch, 1783)

 

 

089.068.0.009.0

Erebia eriphyle (Freyer, 1836)

E-EN(L)

(50)

089.068.0.010.0

Erebia euryale (Esper, 1805)

 

 

089.068.0.011.0

Erebia flavofasciata Heyne 1895

E-EN(L)-EN

(51)

089.068.0.012.0

Erebia gorge (Esper, 1805)

 

 

089.068.0.013.0

Erebia ligea (Linné, 1758)

 

 

089.068.0.014.0

Erebia manto ([Denis & Schiffermüller], 1775)

DD

(52)

089.068.0.015.0

Erebia medusa ([Denis & Schiffermüller], 1775)

 

 

089.068.0.016.0

Erebia melampus (Fuessli, 1775)

E

 

089.068.0.017.0

Erebia meolans (de Prunner, 1798)

DD

(53)

089.068.0.018.0

Erebia mnestra (Esper, 1805)

 

 

089.068.0.019.0

Erebia montana (de Prunner, 1798)

 

 

089.068.0.022.0

Erebia oeme (Hübner, [1804])

DD

(54)

089.068.0.024.0

Erebia pandrose (Borkhausen, 1788)

 

 

089.068.0.025.0

Erebia pharte (Esper, 1805)

E

 

089.068.0.026.0

Erebia pluto (de Prunner, 1798)

E-VU(L)

 

089.068.0.027.0

Erebia pronoe (Esper, 1780)

 

 

089.068.0.029.0

Erebia styria (Godart, 1824)

E-DD

(55)

089.068.0.030.0

Erebia styx (Freyer, 1834)

E

 

089.068.0.031.0

Erebia triaria (de Prunner, 1798)

 

 

089.068.0.032.0

Erebia tyndarus (Esper, 1781)

E

 

089.069.0.001.0

Oeneis glacialis (Moll, 1783)

E-VU(L)

 

089.070.0.002.0

Melanargia galathea (Linné, 1758)

 

 

089.071.0.001.0

Maniola jurtina (Linné, 1758)

 

 

089.072.0.002.0

Hyponephele lycaon (Kühn, 1774)

EN(L)

(56)

089.073.0.001.0

Aphantopus hyperantus (Linné, 1758)

 

 

089.074.0.001.0

Pyronia cecilia Vallantin, 1894

DD

(57)

089.074.0.002.0

Pyronia tithonus (Linné, 1771)

 

 

089.075.0.001.0

Coenonympha arcania (Linné, 1761)

 

 

089.075.0.003.0

Coenonympha darwiniana Staudinger 1871

E

(58)

089.075.0.006.0

Coenonympha gardetta (de Prunner, 1798)

E

 

089.075.0.008.0

Coenonympha oedippus (Fabricius, 1787)

CR(L)-EN-II-IV-Berna II

(59)

089.075.0.009.0

Coenonympha pamphilus (Linné, 1758)

 

 

089.076.0.001.0

Pararge aegeria (Linné, 1758)

 

 

089.077.0.001.0

Lasiommata achine (Scopoli, 1763)

EN(L)-IV

 

089.077.0.002.0

Lasiommata maera (Linné, 1758)

 

 

089.077.0.003.0

Lasiommata megera (Linné, 1767)

 

 

089.077.0.004.0

Lasiommata petropolitana (Fabricius, 1787)